Ted Chiaradia schrijft 50 columns over 50 jaar arthousefilms in Nijmegen
1974 – 2024 van Filmhuis tot LUX: 50 jaren in 50 films
1974 – 2024
Van Filmhuis tot LUX: 50 jaren in 50 films
Hoe het begon
Maar weinigen zullen weten dat wat nu een van de grootste arthouses van Europa is, een halve eeuw geleden als Filmhuis een uiterst bescheiden begin kende in cultureel centrum De Lindenberg. Twee vertoningen per week op een primitieve 16-mm projector, waarbij het publiek op ongemakkelijke houten stoeltjes zat. De initiatiefnemers wilden het filmklimaat in Nijmegen leven inblazen met – conform de tijdgeest van de jaren 70 – politieke films, maar ook met artistieke titels die de bioscopen links lieten liggen. En de eerste film die ze draaiden was een soort manifest. Il caso Mattei van Francesco Rosi, een messcherp politiek pamflet gegoten in een verbluffend vernieuwende vorm.
En hoe het verder ging
In de jaren die volgden zou het Filmhuis snel een hoge vlucht nemen. Sterk stijgende bezoekersaantallen, steeds betere technische faciliteiten en een uitgekiende programmering. Waarbij wel de nodige hindernissen (onvoldoende subsidie, cultuurpolitieke verwikkelingen) overwonnen moesten worden. Van De Lindenberg verhuisde het Filmhuis naar het politiek-cultureel centrum O42. Daarna kreeg het een eigen huisvestiging aan de Mariënburg en veranderde de naam in Cinemariënburg. Om in 2000 het huidige pand te betrekken en als LUX gedoopt te worden.
50 films, 50 verhalen
De komende weken zullen op deze plek 50 persoonlijke verhalen vol anekdotes over evenzovele films een indruk geven van de programmatische signatuur waar Filmhuis/Cinemariënburg/LUX door de jaren heen voor stonden. Maar tussen de regels door vertellen ze ook veel over wat er de afgelopen halve eeuw in de (film)wereld veranderd is. De eerste column volgt op vrijdag 6 december aanstaande.