Persbericht – LUX viert dit jaar haar 25-jarig jubileum en het 50-jarig bestaan van Filmhuis Nijmegen met een unieke filmreeks. Op zaterdagmiddag 12 april opent LUX de filmreeks met de allereerste film die een halve eeuw geleden op het programma stond: Il Caso Mattei van Francesco Rosi. Tientallen actief betrokken mensen van de eerste jaren zijn daarbij aanwezig. André Stufkens, voorzitter van de Europese Stichting Joris Ivens, verzorgt een inleiding die gaat over deze Italiaanse film, destijds winnaar van de Gouden Palm, de diverse banden met Joris Ivens en het ontstaan van het Filmhuis Nijmegen.

Op 18 november 1974, niet toevallig de verjaardag van de Nijmeegse filmmaker Joris Ivens, ondertekenden Wilfried Uitterhoeve en Ad Spijkers de oprichtingsakte van het Filmhuis Nijmegen. Het kreeg toestemming om in het drie jaar eerder geopende creatieve centrum De Lindenberg hun baanbrekende filmprogramma te vertonen. Daar kwam al twee maanden later de bekende Amerikaanse filmster en anti-Vietnamoorlogactivist Jane Fonda langs.

Het Filmhuis Nijmegen kwam voort uit een golf aan Nijmeegse filminitiatieven, diverse actiebewegingen, met name tegen de oorlog in Vietnam en velerlei emancipatiegroepen. Deze initiatieven zetten zich af tegen het toenmalige filmaanbod van de bestaande commerciële bioscopen en wilden een alternatief filmcircuit opbouwen met andere, kunstzinnige en maatschappelijke films. In de kern is dat nog steeds de missie van de filmhuizen in Nederland. Dat juist het Filmhuis Nijmegen in de lokale culturele revolutie kwam bovendrijven als het doortastende, blijvende filmtheater heeft te maken met de persoonlijkheden van de eerste jaren.

De ruimte in De Lindenberg bleek al snel te beperkt. Voor een uitgebreider programma verhuisde het Filmhuis al in 1977 naar een eigen zaal in O42 aan de Oranjesingel. Vanaf het begin sloeg het concept aan in de studentenstad Nijmegen en wist het een vaste, stevige plaats te veroveren. In 1982 werd het gebouw van de voormalige NMB-bank aan de Mariënburg omgebouwd tot een zalencomplex en kreeg het filmhuis de naam Cinemariënburg. 25 jaar geleden vond de laatste verhuizing en uitbreiding plaats met de verhuizing naar het nieuwe, naastgelegen Arthouse LUX. Het is dit jaar dus een dubbel jubileum.

Over Il caso Mattei

Il caso Mattei (1972, 116”, Eng. ondertiteling) van Francesco Rosi is een documentaire-achtig gefilmd drama over Enrico Mattei, directeur van de Italiaanse gas- en oliemaatschappij ENI. Deze vooraanstaande christendemocraat werd wel de machtigste Italiaan sinds Caesar genoemd en voerde een geheel zelfstandige koers. Door het kartel van The Seven Sisters (de grote Amerikaans-Engels-Nederlandse oliemaatschappijen, ook wel Big Oil genoemd) werd hij als een geduchte tegenstander beschouwd van hun werelddominantie. Sinds in 1962 het privévliegtuig met Mattei een minuut voor de landing in Milaan ontplofte, doen sterke geruchten de ronde dat deze oliemaatschappijen achter zijn dood zitten. Rosi speelt hierop in, maar geeft geen uitsluitend bewijs.

Mattei had twee jaar eerder, op het toppunt van zijn macht, aan Joris Ivens de opdracht gegeven, om een lange televisiedocumentaire te maken over het belang van de ontdekking van methaan in de Italiaanse bodem. Het na de oorlog berooide Italië kon dankzij de winning van gas economisch opkrabbelen. Vandaar de titel van Ivens’ film Italië is geen arm land (1960). De Nijmegenaar werkte o.a. samen de nog jonge gebroeders Taviani, die hij aanraadde niet verder te gaan met documentaire, maar zich op speelfilm te gaan richten, wat ze geen windeieren heeft gelegd.

Programma 12 april

13.00                 Welkom door Eric Brouwer
13.05                 Inleiding André Stufkens
13.45                 Il caso Mattei ( Eng. ondertitels, 116 min.)
15.45                 Naborrel

Meer informatie & kaartverkoop

Meer informatie over dit programma en kaartverkoop vind je op:
lux-nijmegen.nl/programma/il-caso-mattei.